Czym jest ankyloglosja?
Krótki wędzidełko podjęzykowe, znane również jako ankyloglosja, to wada wrodzona, która ogranicza ruchomość języka. Dzieje się tak, gdy cienki pasek tkanki, czyli wędzidełko, łączący dolną część języka z dnem jamy ustnej, jest zbyt krótki, gruby lub umiejscowiony zbyt blisko czubka języka. W efekcie język nie może poruszać się swobodnie, co może prowadzić do różnych problemów.
Jak rozpoznać zbyt krótkie wędzidełko?
Diagnoza krótkiego wędzidełka podjęzykowego zazwyczaj opiera się na obserwacji ruchów języka i ocenie wizualnej. U noworodków i niemowląt trudności ze ssaniem mogą być pierwszym sygnałem. U starszych dzieci i dorosłych objawy mogą obejmować problemy z wymową, trudności z lizaniem lodów, dmuchaniem balonów, a nawet ból podczas mówienia lub jedzenia. Charakterystyczny jest również kształt języka przypominający serce podczas próby jego wysunięcia.
Wpływ ankyloglosji na karmienie piersią
U niemowląt krótkie wędzidełko podjęzykowe często utrudnia prawidłowe ssanie piersi. Powoduje to, że dziecko nie jest w stanie efektywnie pobierać pokarmu, co może prowadzić do słabego przyrostu masy ciała, bolesności brodawek u matki, a nawet przedwczesnego zakończenia karmienia piersią. Wczesna interwencja w takich przypadkach jest kluczowa dla wspierania udanego karmienia piersią.
Konsekwencje dla rozwoju mowy
Ograniczona ruchomość języka związana z krótkim wędzidełkiem podjęzykowym może negatywnie wpływać na rozwój mowy. Szczególnie problematyczne mogą być trudności z wymową głosek wymagających uniesienia języka, takich jak „r”, „l”, „sz”, „ż”, „cz”, „dż”. Choć nie każde dziecko z ankyloglosją będzie miało problemy z mową, warto rozważyć interwencję w przypadku wyraźnych trudności w artykulacji.
Metody leczenia – frenotomia i frenuloplastyka
Leczenie krótkiego wędzidełka podjęzykowego polega na jego uwolnieniu. Najprostszym zabiegiem jest frenotomia, polegająca na przecięciu wędzidełka. U niemowląt często wykonuje się go bez znieczulenia, ponieważ tkanka jest bardzo cienka i słabo unerwiona. U starszych dzieci i dorosłych może być konieczna frenuloplastyka, która jest bardziej rozbudowanym zabiegiem chirurgicznym, wymagającym znieczulenia i zszycia rany.
Znaczenie terapii logopedycznej
Po zabiegu uwolnienia krótkiego wędzidełka podjęzykowego, zwłaszcza u starszych dzieci i dorosłych, często zalecana jest terapia logopedyczna. Ma ona na celu nauczenie prawidłowych wzorców ruchowych języka i poprawę wymowy. Ćwiczenia logopedyczne pomagają w pełnym wykorzystaniu nowo uzyskanej ruchomości języka i eliminują ewentualne nawyki artykulacyjne, które mogły się utrwalić przed zabiegiem.
